Vrijwel vanaf het begin hadden de mensen de gewoonte om offers te brengen – denk aan Kaïn, Abel, Noach en Abraham. Door hun offers erkenden zij dat God, de Schepper van heel de aarde, hun eer waard was. Door hun offers gaven zij te kennen, dat ze zochten naar Gods wil en verlangden naar een persoonlijke ontmoeting met hem. Door te offeren wijdden ze hun levens aan hem.
Gezocht: een plaatsvervanger
In zekere zin kun je stellen, dat God zelf met de offers die hij aan Israël voorschreef, iets anders voorhad. Immers, het allereerste offer in de Bijbel werd door God gebracht. Toen Adam en Eva Gods gebod hadden overtreden, bedekte hij hun naaktheid door hen kleren van vellen te geven. Een dier, als een schuldeloze plaatsvervanger, stierf om kleren te geven die de schaamte van de mens bedekte. Het is duidelijk dat de mens daardoor innerlijk niet veranderd was – hij bleek een donkere kant te hebben. De dood van het dier was een soort offer, een tijdelijke oplossing, die ook een belofte voor de toekomst inhield: die duistere kant kan overwonnen worden en zal uiteindelijk worden weggenomen. Door die tijdelijke oplossing kon de mens met God blijven omgaan.
Jezus en de offers
In het Nieuwe Testament staat: U allen die door de doop één met Christus bent geworden, hebt u met Christus omkleed. En op meer manieren laat het Nieuwe Testament ons zien, dat alle offers schilderijtjes, miniatuurtjes zijn die laten zien wat Jezus Christus voor de mensen deed. Maar de werkelijkheid in Christus is veel meer dan wat de offers in het Oude Testament de mensen aanboden. We kunnen er niet detail op ingaan, maar de brief aan de Hebreeën laat ons zien, dat de veelheid aan offers die in het Oude Testament gebracht werden, vervangen zijn door het eenmalige offer van het lichaam van Jezus. Hij is met recht het lam dat de zonde der wereld wegneemt. De oudtestamentische offers schetsen ons verschillende aspecten van het werk van de Heer Jezus.
Offers in Israël
In de Tenach, de vijf boeken van Mozes, schrijft God de Israëlieten voor hoe zij Hem door hun offers kunnen eren. Een aantal offers van de dagelijkse tempeldienst in Israël worden beschreven in het boek Leviticus. Maar ook in de andere boeken van Mozes worden diverse offers beschreven.
De levitische offers kunnen we onderverdelen in twee soorten:
Vrijwillige offers
Deze offers waren uitdrukkingen van liefde voor God en besef van diens grootheid. Dat zijn bijvoorbeeld het brandoffer (Leviticus 1:1-17), het graanoffer (Leviticus 2:1-16) en het vredeoffer (Leviticus 3:1-17). Van deze offers wordt bij herhaling gezegd, dat God ze enorm waardeerde.
Verplichte offers
Deze waren nodig om de Israëlieten herstel te bieden als zij bewust of onbewust niet in overeenstemming met Gods geboden gehandeld hadden: het reinigings- of zondoffer (Leviticus 4:1-15:13) en het herstel- of schuldoffer (Leviticus 5:14-6:7).
Zoals gezegd: alle offers die in de Bijbel beschreven staan, belichten diverse aspecten van dat ene volmaakte offer. Daarom gaan we ze eens wat nauwkeuriger te bekijken.