Mohammeds beginselverklaring
Mohammed gaf zijn volgelingen geen complete theologie of uitgewerkte leerstellingen. In de Koran vinden we een soort theologische beginselverklaring: “O gij die gelooft, gelooft in God en Zijn boodschapper en in het Boek dat Hij Zijn boodschapper heeft geopenbaard, en in het Boek, dat Hij voordien openbaarde. En wie God en Zijn engelen en Zijn Boeken en Zijn boodschappers en de laatste Dag verwerpt, is waarlijk ver afgedwaald” (Soera 4:136).
Veel latere theologen hebben alle islamitische geloofsonderwerpen gesystematiseerd. Dit systeem worden genoemd “ëman“: dat wat zeker en betrouwbaar is, te vergelijken met ons woord “amen“.
De zes hoofdpunten van het geloof
De moslimtheologie herleidt uit bovengenoemde Soera de volgende zes geloofsartikelen:
- geloof in God
- geloof in engelen
- geloof in de profeten
- geloof in de heilige boeken
- geloof in het oordeel op de laatste dag
- geloof in predestinatie (voorbestemming).
Geloof in God
Het eerste en vijfde artikel vormen het centrale thema van Mohammeds boodschap bij het begin van de Islam in Mekka.
Moslims geloven niet dat iemand zou moeten proberen God te vinden. Het is niet mogelijk Hem te kennen of te begrijpen. Hij kan met niets of niemand vergeleken worden. Hij is anders dan alles wat we weten en kunnen begrijpen. Maar door engelen, profeten en boeken heeft God gesproken tot de mensheid, niet om Zichzelf te verklaren of te openbaren, maar om zijn gedachten, zijn doel en zijn wil bekend te maken.
Een moslims gelooft in het bestaan van God, de Schepper, de Almachtige en ontkent het bestaan van andere goden. De Koran begint met deze woorden: Bismillaahi rRahmaani rRahiem – In naam van God, de Barmhartige, de Genadevolle. De woorden rRahmaani en rRahiem komen beide van het woord voor baarmoeder. De baarmoeder is de plek waar het kind dat geboren gaat worden, de ultieme zorg ontvangt. Er wordt warmte, bescherming en voedsel geboden. Zo zorgt God in zijn goedheid voor de mens. Zijn hart is barmhartig, meevoelend (brahmaan), zijn daden getuigen van zijn genade (rRhahiem), schreef de korangeleerde en -commentator Baidawi in de 13de eeuw.
Voor het goed verstaan: een moslim ziet Gods genade in de schepping en in de leiding voor het dagelijkse leven die God aangeboden heeft door Mohammed en de Koran te zenden.
De belangrijkste eigenschappen van God zijn volgens moslims leven, kennis, kracht, wil en de mogelijkheid om te horen, te zien en te spreken. Maar Hij kan geen blijdschap of verrukking voelen en het is ondenkbaar dat tegenspoed of bezorgdheid Hem kunnen raken. Hij is Almachtig. Alles wat gebeurt wordt door zijn wil gestuurd.
Dit heeft bijvoorbeeld tot resultaat, dat moslims niet zo gemakkelijk over natuurwetten spreken. Het is gewoon Gods gewoonte dat vuur heet is en sneeuw koud. Maar Hij kan het op elk moment andersom laten zijn…..
Geloof in engelen
Engelen zijn gemaakt van licht, in tegenstelling tot de mens, die gemaakt is van het stof der aarde. Gabriël (Djibril) als Gods boodschapper is de belangrijkste der engelen. Hij werd tot Mohammed gezonden an openbaarde hem Gods woorden.
De duivel (Iblis, vgl. Grieks Diabolos) is een gevallen engel. Toen God Adam schiep en de engelen opdracht gaf om voor Adam te buigen, weigerde hij. Hij was hoogmoedig, want hij was een van de ‘giaour‘ (ongelovigen).
Engelen zijn Gods dienaren om de mens te dienen. Mohammed verbood om andere wezen dan God te vereren. Maar in de moslimtraditie komt ook het aanbidden van heiligen voor, die bemiddelen tussen God en de mensen en die mensen helpen in moeilijke omstandigheden.
Geloof in de boeken van God
God heeft door de profeten meerdere boeken aan de mensheid gegeven. Dit zijn
- het boek van Abraham
- de Torah (tawrath) van Mozes
- de Psalmen (zabur) van David
- het Evangelie (indjil) van Jezus Christus
- de Koran.
Het boek van Abraham is verloren gegaan. De andere zijn volgens Mohammed veranderd door Joden en christenen, die er allerlei delen aan toegevoegd en andere delen veranderd hebben. Daarom is de Koran, die het laatste geopenbaard is, het enige boek waarop men echt kan bouwen. Het is niet veranderd sinds het op aarde verschenen is. Het wordt geacht Gods woord te zijn vanaf het eerste tot het laatste woord. Het completeert en corrigeert volgens de theologen al de andere boeken.
Geloof in de profeten van God
Van Adam tot Mohammed zijn er veel profeten geweest. Volgens de islamitische traditie 124.000. Ongeveer 25 profeten worden genoemd in de Koran. De meeste daarvan zijn ook bekend uit de Bijbel. De grootste van hen is Jezus (Isa). Volgens Mohammed is hij echter niet gestorven aan het kruis. Hij zou zijn weggenomen, terwijl een plaatsvervanger, Judas, in zijn plaats gestorven zou zijn.
Op de Laatste Dag zal hij weer terugkomen, de antichrist doden, trouwen, gedurende 40 jaren de Islam verkondigen om tenslotte te sterven.
Maar Mohammed is een profeet van een geheel andere categorie, want hij had een missie voor de gehele wereld. Na hem is er geen profeet meer geweest. Hoewel hij officieel gezien wordt als een gewoon mens, huldigen veel moslims een populaire versie van het geloof, waarin haast goddelijke verering zijn deel is. In veel overdenkingen is hij een middelaar tussen God en de mensen, de enige die de stervelingen bescherming kan bieden op de dag van het oordeel
Geloof in het leven na de dood.
Op de laatste dag zullen alle mensen opstaan uit hun graven en voor God verschijnen. De mensen ter linkerzijde gaan naar de hel, die ter rechterzijde naar het paradijs (Soera 56:1-57).
Als een moslim sterft, wordt hij beproefd door de engelen Moenkar en Nakir, of hij het goede geloof heeft aangehangen. Als de test positief uitvalt, moet hij wachten op de dag van de opstanding. Alleen martelaren, die sterven terwijl ze streden voor de Islam, zullen onmiddellijk naar het paradijs gaan.
Geloof in de voorbestemming
Alles wat gebeurt is in overeenstemming met Gods wil. Als iemand dwaalt – het is Gods wil. bewandelt iemand het juiste pad – het is Gods leiding (Soera 14:4).