Als kind hebben we allemaal wel momenten meegemaakt dat we bang waren. Ook als volwassenen kunnen we soms angstig zijn. Maar sommigen voelen zich daar dan ongemakkelijk bij: “Hoe kun je nu bang zijn, als Jezus bij je is?”
In de Bijbel lezen we dat de discipelen van Jezus ook bang waren. Ze waren tijdens een storm met hun boot op het meer en het ging er heftig aan toe. In dit verhaal, dat drie keer in de Bijbel staat, vinden we een paar gedachten die ons misschien helpen op een andere manier over onze angsten na te denken.
Begrijpelijke angst
In Matteüs’ weergave van deze gebeurtenis spreekt de Heer zijn discipelen aan als ‘kleingelovigen’ en vraagt Hij waarom ze bang zijn (Matteüs 8:23-27). Het is geen verwijt, alsof hij zegt: “Had je maar meer geloof moeten hebben”.
In het Nieuwe Testament wordt de term ‘kleingelovigen’ altijd gebruikt in combinatie met een blijk van Gods liefde en zorg. Jezus gebruikt het als koosnaampje om zijn leerlingen gerust te stellen: “Je gelooft, dus Ik zal voor je zorgen! En ik snap wel dat je bang bent, want je bent nog te klein om alles te overzien, zoals Ik dat kan”.
Angst voor het onbekende en voor de moeilijke dingen in het leven is geen zonde, maar hoort bij het leven van kleine mensen in een overweldigend grote wereld. De vraag blijft natuurlijk: hoe ga je met je angst om?
Overbodige angst
In de weergave van Marcus ligt de focus van dit verhaal meer op de bron van angst (Marcus 4:35-41). Jezus komt de leerlingen te hulp door de storm tot bedaren te brengen. Maar dan vraagt hij “Waarom zijn jullie zó bang?” Met de nadruk op ‘zo’, alsof hun angst buiten alle proporties is.
In het antwoord blijkt het niet alleen te gaan om de angst om te vergaan, maar om iets veel diepers: “Trekt u zich er niets van aan?” Het feit dat ze zouden vergaan was erg, maar dat hun Meester, hun Heer, hun God, zich hun lot niet leek aan te trekken, dat was onverdraaglijk.
Is die angst misschien bij alle mensen latent aanwezig? Alsof we onbewust weten, dat we toeleven naar een eeuwigheid zonder God? Door de stormen in ons leven komt die latente angst aan de oppervlakte. En dat is misschien wel het ergste dat je kan overkomen: het gevoel dat niemand om je geeft, dat het niemand kan schelen, dat je het zo moeilijk hebt. Zelfs God niet.
Het antwoord van Jezus is geen verwijt, maar een veelbetekenende vraag. “Hebben jullie geen geloof?” Zijn leerlingen hebben zich aan Hem toevertrouwd. Hij is een relatie met ze aangegaan en heeft een verbond met hun gesloten om voor altijd voor ze te zorgen! Daarom is er geen werkelijke reden voor de angst door God verlaten te worden. Dat is gelukkig niet afhankelijk van onze ervaring van zijn nabijheid of van de mate van ons vertrouwen in Gods liefde.
Een wapen tegen de angst
In het verhaal zoals het door Lucas beschreven wordt, stelt Jezus zijn vraag op deze wijze: “Waar was je geloof?” (Lucas 8:22-26). De nadruk ligt nu op het praktische gebruik van je geloof. Het geloof is een schild (Efeziërs 6:16). Om daar profijt van te hebben, moet je het gebruiken. Wat zou het een energie schelen, als Jezus’ leerlingen door het geloof een deel van hun angsten zouden kunnen overwinnen.
Hoe hanteren we het geloof dan als een schild? Door te luisteren komt men tot geloof (Romeinen 10:17). In moeilijke omstandigheden, als we ons door God in de steek gelaten voelen, mogen we ons richten op Gods Woord, op zijn beloften.
Als we bijvoorbeeld de woorden van Psalm 23:4 lezen, kunnen we ons geloof belijden, door tegen God te zeggen: “Heer, ik voel me alsof ik door een donker dal ga. Ik vind dit dal verschrikkelijk en ik wil er zo snel mogelijk uit. Ik snap ook echt niet hoe u dat kunt toelaten. U zegt, dat u bij me bent om me te troosten. Hoewel ik dat niet ervaar, wil ik het aanvaarden en geloven, dat u met me meegaat door dit dal”. Achteraf ontdekken we dan vaak dat we, gaande door de dalen van het leven, toch wat geleerd hebben over God en zijn zorg voor ons.
Door te luisteren naar Gods Woord leer je leven vanuit het besef dat God er is en met je meegaat. God belooft, dat hij je zal leiden. Dat geldt voor ieder die zich aan Jezus toevertrouwt. Zelfs op momenten van angst, wanneer je zijn aanwezigheid niet ervaart!
Bekijk ook wat Mattijs Vlaardingerbroek er in deze video van zegt. 