De eerste christenen hebben nooit Kerst gevierd. Het werd pas een officiële feestdag toen in de vierde eeuw keizer Constantijn het verbod op het christendom had opgeheven. Het was het feest van de incarnatie, de menswording van God.

Het christendom op het noordelijk halfrond en In de donkerste dagen van het jaar staat vanaf die tijd stil bij de geschiedenis van Jezus. Het begint hiermee: God is mens geworden. Wie Jezus ziet, ziet God. De onzienlijke God is zichtbaar geworden voor de wereld. Dat begon met een geboorte. In de donkerste jaren van het jaar begint er een nieuw jaar, maar is er ook een nieuw leven begonnen. De gedachte aan een geboorte doet bij veel mensen een snaar trillen.

Maar het Kerstverhaal begint met de vermelding van de machthebbers uit die dagen: de Romeinse keizer Augustus en diens vertegenwoordiger in Syrië, Quirinius. Maar in dit verhaal zijn zij slechts randfiguren en staan twee “laaggeplaatste”, gewone mensen centraal: Maria en Jozef. In hun levens begint het verhaal van God gestalte te krijgen.

Is de geboorte van Jezus zo bijzonder, dat we daar speciaal bij stil moeten staan? Alle mensen worden toch als kind geboren? Maar het gaat niet zozeer om de geboorte van Jezus, maar om het leven dat hij zou leiden. Jezus werd een leraar, een voorbeeld, maar bovenal een middelaar tussen God en de mensen. Zijn hele leven stond in het teken van Gods liefde. Bij alle keuzes die hij maakte, was Hij trouw aan de God van de liefde en liet Hij zich leiden door liefde. Ook al belandde Hij daardoor uiteindelijk aan het kruis. Maar al werd Hij overweldigd door de dood, de dood had niet het laatste woord. Want de symfonie van het leven van Jezus, begonnen met de prelude van Kerst, eindigt in een magistraal slotakkoord van Pasen, toen de kracht van het leven van Jezus zichtbaar werd in de opstanding.

Maar de prelude is ook zeker gedenkwaardig. Het thema wordt samengevat in de woorden van Johanns: “Het licht schijnt in de duisternis” (Johannes 1:5). Heeft men daarom gekozen de geboorte van Jezus in de donkere dagen van december te vieren? Het licht breekt door, en wie er oog voor heeft, ziet dat het kleine begin van Kerst, gevolgd door de zwarte doodsdreiging van de kindermoord in Betlehem en de kruisiging op Golgotha, tenslotte eindigt in de overwinning van de opstanding: de duisternis bleek geen macht te hebben over het licht van Jezus.

Het licht kwam in de wereld